Kryzys państwa i jego odbudowa. Syn Bolesława Chrobrego, Mieszko II, był wykształconym człowiekiem. Sztuki wojennej i dyplomacji uczył się podczas wojen Chrobrego z Niemcami.
Pierwsze lata panowania Mieszka II były pomyślne, ale potem wrogowie króla zatryumfowali nad nim. Jego dwaj bracia z pomocą potężnych sąsiadów: księcia kijowskiego i cesarza wygnali króla Mieszka i objęli władzę. Jeden z braci nawet przesłał cesarzowi koronę królewską, na znak wyrzeczenia się tego tytułu przez władcę Polski. Mieszko jednak powrócił z wygnania i pokonał braci. Wkrótce potem umarł, pozostawiając jedynego
następcę — syna Kazimierza. Ten też został z kraju wygnany i musiał szukać pomocy w Niemczech u krewnych swej matki. Powodem wygnania Kazimierza był bunt możnych, a następnie wielkie powstanie ludowe, kiedy to ludność, gnębiona nadmiernymi daninami, powstała przeciwko możnym i duchowieństwu. Czego nie zniszczyło powstanie ludowe, tego dokonał książę czeski Brzetysław, który w 1038 r. najechał na Polskę. Kronikarz napisał potem, że w obrabowanych przez Czechów katedrach w Gnieźnie i Poznaniu zagnieździły się dzikie zwierzęta. Wkrótce potem Kazimierz wrócił do kraju. Stolicą swą uczynił Kraków, który ucierpiał mniej niż inne grody. Zawarł przymierze z Rusią, gdzie nadał panował Jarosław Mądry. Ten dał mu swą siostrę za żonę i przysłał posiłki wojskowe, aby mógł odzyskać swe ziemie. Zasługa zjednoczenia i odbudowania władzy w kraju przyniosła Kazimierzowi zaszczytne miano Odnowiciela.
Jak Bolesław Śmiały odzyskał koronę.
Bolesław II Śmiały wstępował w ślady swego pradziada, którego imię nosił —: Bolesława Chrobrego. Dwukrotnie wyprawił się na Kijów, pomagając w odzyskaniu tronu księciu Izjasławowi, mężowi swej ciotki Gertrudy. Na tron węgierski wprowadził księcia węgierskiego Władysława, który wychowywał się w Polsce. Bolesław postarał się też zrzucić zależność od cesarza, którą uznawał jego ojciec Kazimierz Odnowiciel. Uczynił to w sprzyjających warunkach, kiedy król niemiecki, a późniejszy cesarz Henryk IV, tłumił bunt możnych, niezadowolonych z jego twardych rządów. Sojusznika w swych planach znalazł Bolesław Śmiały w papieżu Grzegorzu VII. Ten bowiem walczył z Henrykiem IV, chcąc uwolnić organizację kościelną, a zwłaszcza biskupów, spod kontroli cesarza i innych władców świeckich.
Obaj przeciwnicy, papież i cesarz, byli równie nieustępliwi i zdecydowani walczyć o swoje cele aż do zupełnego pokonania przeciwnika. Początkowo dotkliwą porażkę poniósł cesarz, ponieważ papież obłożył go klątwą kościelną, a poddani wypowiedzieli mu posłuszeństwo.
To właśnie niepowodzenie cesarza wykorzystał Bolesław Śmiały i na Boże Narodzenie 1076 r. został w Gnieźnie ukoronowany na króla Polski. W ceremonii koronacyjnej uczestniczyło piętnastu biskupów polskich i obcych. Bolesław zapisał się w dziejach nie tylko jako zwycięski wódz, ale także jako gospodarz kraju. Za jego czasów zaczęto wybijać w Polsce monetę srebrną w kilku milionach egzemplarzy. Świadczy to o rozwoju gospodarki, a zwłaszcza handlu.
Gall Anonim zapisał taką anegdotę o hojności króla Bolesława:
Pewnego dnia siedział Bolesław przed swym pałacem w Krakowie i oglądał dary ruskie. Wtedy usłyszał nagle jęk i zagniewany, że w jego obecności kogoś biją, polecił odszukać tego, kto jęknął. Był to ubogi kleryk, który jęknął, porównując swoją nędzę z bogactwem króla. Szczodry król rzekł do niego: „Jeżeli z powodu ubóstwa westchnąłeś, to znalazłeś w królu Bolesławie pocieszyciela swego niedostatku. Przystąp tedy do bogactw, które tak podziwiasz, a cokolwiek zdołasz unieść, będzie twoje”. Biedak tak wyładował swój płaszcz złotem i srebrem, że aż mu pękł od ciężaru. Wtedy król dał mu swój własny płaszcz i pomógł mu go wypełnić kosztownościami. Szczęśliwy kleryk ledwo go mógł podźwignąć.
Dzięki swej hojności Bolesław zyskał sobie przydomek Szczodry. Określamy go dwoma przydomkami: Bolesław Śmiały lub Bolesław Szczodry.
Katastrofa króla Bolesława. Wojowniczy, a przy tym dumny i porywczy król Bolesław miał wrogów wśród sąsiadów Polski i przeciwników wewnątrz kraju. Wojny kładły się brzemieniem na całą ludność, która musiała ponosić związane z nimi koszty. Nie wiemy jednak dokładnie, co było przyczyną buntu przeciw królowi. Na czele jego przeciwników stanął biskup krakowski Stanisław. Król postawił go przed swoim sądem i skazał na straszliwą, choć stosowaną wówczas, karę obcięcia członków, tzn. okaleczenia ciała. Była to rzecz niesłychana w stosunku do biskupa. Jego okrutna śmierć w 1079 r. zaszkodziła królowi, który musiał uciekać na Węgry, gdzie niebawem zmarł. Rządy w państwie objął młodszy brat Bolesława — Władysław Herman, który wyrzekł się królewskiej korony. Biskup Stanisław został w XIII w. kanonizowany przez papieża, czyli uznany za świętego. Stał się odtąd patronem Polski i jej zjednoczenia w okresie rozbicia dzielnicowego. Wierzono bowiem, że tak jak porąbane ciało św. Stanisława zrosło się w cudowny sposób, tak samo rozbita Polska zjednoczy się w jedno królestwo.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz